Οι απομακρυσμένες αγορές δίχως επαφή και η στροφή στο e–commerce
Πριν από το ξέσπασμα του Covid, ένα πολύ μεγάλο μέρος των αγορών αφορούσε τη βιωματική εμπειρία της πώλησης ενός προϊόντος, δοκιμάζοντας δηλαδή, για παράδειγμα, ένα φρούτο στη λαϊκή αγορά ή ένα κραγιόν ή μία κολώνια σε κατάστημα με είδη ομορφιάς.
Η τάση πλέον είναι το άκρως αντίθετο καθώς οι καταναλωτές στρέφονται με ολοένα αυξανόμενη μανία σε touch-free αγορές και οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου οφείλουν πλέον να ελαχιστοποιούν την αλληλεπίδραση του προϊόντος με τον πελάτη αλλά και του πελάτη με άλλους πελάτες. Αρκετές μελέτες υπολογίζουν ότι το τελευταίο εξάμηνο, υπήρξε αύξηση πωλήσεων που σε κάποιες περιπτώσεις άγγιξε και το 200% πράγμα που σημαίνει ότι το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας πιέστηκε και σε κάποιες περιπτώσεις έφτασε στα όρια.
Και πριν από την πανδημία οι καταναλωτές ψώνιζαν online. Ωστόσο, η ανάγκη περιορισμού των μετακινήσεων και των διαπροσωπικών επαφών εκτόξευσε το ηλεκτρονικό εμπόριο δημιουργώντας νέες τάσεις και ανάγκες.
Από τον περασμένο Μάρτιο, με το που ξεκίνησε η πανδημία, αρκετοί έκαναν λόγο για «προσωρινή ταλαιπωρία», ωστόσο, όταν ο ιός ξεκίνησε να σαρώνει με το πέρασμά του έγινε πια ξεκάθαρο το αποτύπωμα που θα είχε (και) στο λιανεμπόριο.
Στον «απόηχο» των lockdown, η πανδημία διαμόρφωσε ένα δυσμενές περιβάλλον για κάποιες από τις επιχειρήσεις λιανεμπορίου, οι οποίες αντιμετωπίζουν πλέον προβλήματα βιωσιμότητας, την ώρα που για άλλες ο ιός αναδύθηκε σαν ευκαιρία διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμούν.
Τα logistics αντανακλούν την εμπορική δραστηριότητα της αγοράς.
Εξαιτίας του Covid, δεκάδες χιλιάδες πλέον εταιρίες βάζουν τα logistics «στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος» αναβαθμίζοντας συστήματα, επεκτείνοντας ή χτίζοντας νέες αποθήκες και δίκτυα διανομής ενώ χιλιάδες άλλες, έχουν «αθόρυβα» τμήματα αποθήκης και διανομής αφού το κανάλι παραγγελία – εκτέλεση – διανομή δεν έχει επηρεαστεί αλλά ούτε πρόκειται (Φάρμακο, Μηχανολογικός Εξοπλισμός, Υγεία κλπ). Από αυτά που βλέπω, ακούω και διαβάζω, όσα e-Shops κατάφεραν να επιβιώσουν από το πρώτο κύμα της πίεσης, χτίζουν τις επόμενες θέσεις τους.
- Αρχικά, το cash flow, η ρευστότητα, είναι το μείζον ζήτημα. Επειδή η αγορά των e-shop συνδέεται με cash (αντικαταβολές, έμβασμα, πιστωτικές κάρτες), δεν υπάρχει στην αγορά αυτή ζήτημα επισφάλειας. Όμως, τίθεται μεγάλο θέμα προγραμματισμού και πρόβλεψης αγορών. Οι παραγγελίες αγορών θα πρέπει να πληρωθούν σύμφωνα με το εκάστοτε πλαφόν αγορών ή με τους όρους πληρωμής. Πως έγινε όμως η πρόβλεψη και δόθηκε παραγγελία στον προμηθευτή? Δόθηκε σωστή παραγγελία? Μήπως πολλές παραγγελίες δημιούργησαν over stocks? Με τι κουλτούρα και εμπειρία σε μια τόσο ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά? Μήπως πολλές εταιρείες υποφέρουν από ρευστότητα στις μέρες μας?
- Οι επιχειρήσεις για να ικανοποιήσουν τη διαδικτυακή ζήτηση μετατρέπουν καταστήματα σε αποθήκες εξυπηρέτησης παραγγελιών, πράγμα που κατ΄ επέκταση αλλάζει την ανάγκη σε «είδη εργαζομένων». Πολλές εταιρείες έχουν μετατρέψει το προσωπικό τους από προσωπικό καταστήματος σε προσωπικό για διευθέτηση των παραγγελιών και άτομα για εξυπηρέτηση σε αγορές που υποστηρίζουν την παραλαβή από το κατάστημα. Έχω την εντύπωση ότι στον χώρο των ηλεκτρονικών καταστημάτων, υπάρχει αναβρασμός. Πολλές εταιρείες κάνουν αυξήσεις για να παραμείνει ο κόσμος στην εταιρεία τους, υπάρχει μεγάλη ζήτηση για pickers, προϊσταμένους τμημάτων και σαφώς για Logistics Βλέπω και ακούω μετακινήσεις στελεχών σε μεγαλύτερο ρυθμό από ότι τα τελευταία 4-5 χρόνια. Βλέπω με χαρά νέους επαγγελματίες, την γενιά 4.0 να μονοπωλούν το ενδιαφέρον μεταγραφών.
- Τα couriers πέρασαν ένα αρκετά ισχυρό σοκ και προετοιμάζονται για τις επόμενες προκλήσεις που πιθανότατα είναι ένα δεύτερο ισχυρό κύμα ζήτησης και σαφώς το Black Friday. Ακούω για συνέργειες, νέα σχήματα η βελτίωση θέσεων…
- Αρκετοί επικεφαλείς e-shop ψάχνουν για αποθήκες η προβληματίζονται για τους τρόπους που θα μπορούσαν να επεκταθούν στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις. Με συζητήσεις ανθρώπων του Real Estate, οι διαθέσιμες αποθήκες όλο και λιγοστεύουν ενώ μέσα στο λεκανοπέδιο αρκετοί χώροι ενοικιάζονται μεταξύ 500-1000 μέτρων.
- Στην αγορά του επαγγελματικού αυτοκινήτου και ειδικότερα στην κατηγορία των min-van παρατηρείται ουρά παραγγελιών. Είτε λόγω των Super Market που όλο και περισσότερο αναβαθμίζουν τις υπηρεσίες τους με το Last Mile Logistics, είτε λόγω των Couriers είτε λόγω των εταιρειών που κάνουν παράδοση με ίδια μέσα. Γνωστή εταιρεία του χώρου του παραφαρμάκου, έκανε παραγγελία ενός mini van τον Μάιο και το αυτοκίνητο παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο.
- Πολλοί επίσης είναι αυτοί που αναβαθμίζουν τα συστήματα τους. Μιλώντας με εταιρείες πληροφορικής, στα e-shops υπάρχει ισχυρή ζήτηση για νέα sites. Γνωρίζω περίπτωση που μέσα σε 6 μήνες νεαρός που κατέχει καλά το θέμα του internet και κατασκευάζει site δέχθηκε πάνω από 10 προτάσεις συνεργασίας -για νέο site- κυρίως από πολύ μικρές εταιρείες. Το σίγουρο είναι ότι αυτές οι εταιρείες θα αρχίσουν να μαθαίνουν για όρους όπως το out-of-stock, το picking ή το packing. Δεν συζητάμε για το Voucher -το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής- που είναι στα πολύ ψηλά σε συζητήσεις.
- Τα αποθέματα, ο μεγάλος βραχνάς των αποθηκών αποτελούν μεγάλο πρόβλημα, είτε όσον αφορά τις ελλείψεις – υπερ απόθεμα είτε όσον αφορά την ορθότητα τους.
- Παρότι τα smart glasses και τα drones είναι το μέλλον, οι επιχειρήσεις πειραματίζονται με ημι-αυτοματισμούς (όπως τα κεκλιμένα ράφια), ή αυτοματισμούς ή όταν υπάρχουν κεφάλαια με ρομποτικά συστήματα.
- Από την άλλη πλευρά υπάρχει μεγάλο ανεκτέλεστο στις εταιρείες πληροφορικής που ψάχνει επίσης για επιστήμονες του χώρου (δίκτυα, προγραμματιστές, συμβούλους εφαρμογών, web-developers κλπ)
Όλα τα παραπάνω, κάνουν τους CEOs να προβληματίζονται για την «επόμενη κίνηση» και όλο και πιο συχνά τους επικεφαλείς των αποθηκών οι οποίοι σίγουρα δεν περνούν τις καλύτερες στιγμές τις καριέρας τους στο τραπέζι των αποφάσεων.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη δυναμική στην νέα ηλεκτρονική αγορά, θα δημιουργούνται ευκαιρίες για τους λίγους και αποφάσεις επενδύσεων η αλλαγών. Πιστεύω ότι ζούμε στιγμές που τα Logistics βρίσκονται στο επίκεντρο και που τα επόμενα 2-3 χρόνια η αγορά θα δημιουργήσει νέες δυναμικές και άρα, όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τα Logistics και ανεξάρτητα από το «καπέλο που φοράμε» θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, κοινώς στις επάλξεις !